Zagórze –Wiązowna – Otwock – Pogorzel – Janów – Otwock Mały – Otwock Wielki.
Długość ok. 33 km.
Czas przejścia szlaku ok. 13 godzin (w tym 3 godziny przerw).
Dojazd autobusem MZA 722 do Zagórza z Warszawy z Ronda Wiatraczna.
Powrót z Otwocka Wielkiego do Otwocka i Warszawy autobusami linii prywatnych.
Jest to fragment odcinka 5 Warszawskiej Obwodnicy Turystycznej. Szlak o wybitnych walorach dydaktycznych, pozwalający na poznanie różnych krajobrazów w dolinie Wisły na południowy – wschód od Warszawy. Na trasie różne typy krajobrazu i różne ekosystemy przyrodnicze. Większość trasy przebiega lasami pośród wydm i torfowisk. Trzy rezerwaty przyrody "Świder", "Na Torfach", "Łachy Brzeskie", liczne parki i pomniki przyrody (np. Bartek Mazowiecki w Emowie) są dodatkową atrakcją. Kilka miejsc związanych z historią Polski ostatnich 200 lat i spora liczba cennych zabytków w Wiązownie, Otwocku, Karczewie i Otwocku Wielkim. Szlak ciekawy o każdej porze roku. Zimą w okolicach Meranu i Wiązowna dobre tereny dla amatorów narciarstwa. Dla kolarzy niektóre miejsca są nieprzejezdne.
I. Przez Lasy Wawerskie.
Wędrówkę zaczynamy na przystanku MZA w Zagórzu, skąd udajemy się na zachód leśną drogą. Po dojściu do szlaku czerwonego skręcamy za jego znakami na południe i podążamy krętymi ścieżkami przez wydmy i skrajem torfowisk do pomnika poświęconego żołnierzom polskim z lat 1863, 1920 i 1939. Po przejściu kolejnego kilometra dochodzimy do ładnego, dużego torfowiska wysokiego, nazywanego Biały Ług. Jest to torfowisko powstałe w bezodpływowym zagłębieniu międzywydmowym, w którym przez większą część roku utrzymuje się duża ilość wody. Rozważane jest powołanie w tym miejscu rezerwatu przyrody. Szlak omija torfowisko i borami sosnowymi porastającymi wydmy wyprowadza nad szosę lubelską (droga krajowa nr 17). Po przekroczeniu drogi pomiędzy zabudowaniami dochodzimy do centrum Wiązowny. Jest to duża gminna wieś, w której zachowało się kilka bardzo ciekawych obiektów zabytkowych, godnych uwagi. Klasycystyczny kościół p.w. św. Wojciecha i neobarokowy pałac Lubomirskich z I połowy XIX w. Okolice Wiązowny były widownią ważnych wydarzeń w XIX i XX w. W 1809 r. znajdowała się tutaj kwatera ks. Józefa Poniatowskiego, stąd kierował działaniami wojennymi w maju 1809 r. Ponadto w okolicach Wiązowny zachowały się ruiny niemieckich umocnień z lat 1915 i 1944.
II. Wzdłuż Mieni do Meranu.
Z centrum wsi wychodzimy główną drogą w kierunku południowo – wschodnim do Mieni. Dalej wąskimi ścieżkami na jej lewym brzegu. Odcinek Mieni, którym wędrujemy, wchodzi w skład rezerwatu przyrody "Świder". W tym miejscu rzeka płynie głęboko wciętym korytem, mocno meandrując. Przy szlaku w Emowie rośnie okazały pomnik przyrody, czterystuletni dąb szypułkowy o obwodzie 550 cm nazywany Bartkiem Mazowieckim. Rzekę opuszczamy we wsi Białek i kierujemy się asfaltowymi drogami ku wschodowi. Niebawem po lewej stronie drogi widać PAN Dom Pracy Twórczej "Mądralin", podarowany w 1922 r. polskim naukowcom przez znanego warszawskiego szewca St. Hiszpańskiego Dalej szlak można przekroczyć po moście Świder i wyjść między zabudowania Mlądza, dzielnicy Otwocka od 1958 r. Podążamy przez Teklin w kierunku dużej wydmy, nazywanej Meran. Jej nazwa nawiązuje do znanego we włoskim Tyrolu uzdrowiska Merano. Od lat ulubione miejsce do uprawiania sportów zimowych przez mieszkańców Otwocka. Przed wybuchem II wojny światowej podjęto pierwsze prace przygotowawcze do budowy urządzeń narciarskich, m.in. skoczni narciarskiej, toru saneczkowego. Na jej północnym skraju wznosi się okazały budynek dawnego Sanatorium Wojskowego wybudowanego w latach 1933 – 34 wg proj. Edgara Norwertha.
III. Przez Lasy Otwockie.
Po zejściu z wydmy dochodzimy do Jabłonny (dzielnicy Otwocka). Następnie skręcamy w prawo w ul. Narutowicza i następnie w lewo w ul. Kalinowskiego. Za zabudowaniami, na skraju lasu, zaczyna się rezerwat "Pogorzelski Mszar". Ochroną objęte tu są torfowiska: wysokie i przejściowe, poprzedzielane niewielkimi wydmami wraz z charakterystyczną roślinnością. Podążając dalej przez las dochodzimy do Pogorzelskiej Strugi, niewielkiej, malowniczo meandrującej wśród lasu rzeczki. Lewym brzegiem strugi dochodzimy do wsi Pogorzel i znajdującego się w niej przystanku kolejowego. Dalej wędrujemy po zachodniej stronie torów. Przy skrzyżowaniu dróg pomnik upamiętniający akcje żołnierzy AK na transporty kolejowe w okresie II wojny światowej. Za pomnikiem skręcamy w głąb lasu, idąc leśną drogą nazywaną „ceglanką” w stronę Okołów. Nazwa drogi związana jest z materiałem, jaki został użyty do jej utwardzenia. Okoły to pozostałość dawnego folwarku o tej samej nazwie. Przy drodze w Okołach okazałe pomnikowe dęby. Za osadą idziemy poprzez bory sosnowe na szczyt Dąbrowieckiej Góry, nazywanej niekiedy Białą Górą. Tam zachowały się dobrze widoczne okopy z 1944 r., a nieco dalej dwa żelbetonowe schrony z II wojny światowej wchodzące w skład hitlerowskiej linii obronnej „Przedmościa Warszawy”. Z wydmy schodzimy w kierunku zachodnim. Po drodze mijamy Kamień Leśnika, ustawiony na pamiątkę prowadzonych zalesień w latach 1931 – 34 przy skrzyżowaniu z historycznym Traktem Osieckim. Dalej na południowy – zachód pośród podmokłych lasów dawnego rozległego Bagna Biel. Po prawej stronie malownicze Jezioro Czarne powstałe w miejscu eksploatacji torfu. Ostoja zwierzyny, m.in. piżmaków, dzików, łosi i lisów.
IV. Przez pola, łąki i sady owocowe.
Podążamy betonową drogą pośród wilgotnych lasów liściastych do skraju lasu, a następnie do wsi Janów. Wieś słynie z różnorodnych upraw warzyw i kwiatów w szklarniach. Przed Janowem szlak ostatecznie opuszcza tereny leśne i dalej wiedzie bezleśnym krajobrazem rolniczym ukształtowanym na żyznych madach nadwiślańskich. Za wsią Janów po moście przekraczamy rzekę Jagodziankę i polami dochodzimy do szosy nadwiślańskiej, po przekroczeniu której wchodzimy w niewielki zagajnik sosnowy. Na skraju lasku zabudowania Otwocka Małego i mogiła poległych powstańców 1863 r. z oddziału płk Z. Kuczyka, który w tym miejscu stoczył zwycięską potyczkę z Rosjanami. Od mogiły zabytkową aleją kierujemy się do Otwocka Wielkiego. We wsi zachował się okazały, barokowy pałac z przełomu XVII i XVIII w. wybudowany przez Marszałka Wielkiego Koronnego Franciszka Bielińskiego. Jest to jeden z najwartościowszych zabytków na Mazowszu. Pałac stanowi własność Muzeum Narodowego w Warszawie i jest udostępniony do zwiedzania jako Muzeum Wnętrz (www.otwock.mnw.art.pl). Na terenie rezydencji kończymy wędrówkę szlakiem.
